Hidrolik Rakor Nedir? Türleri, Standartları ve Doğru Rakor Seçimi
Hidrolik Rakor Nedir? Türleri, Standartları ve Doğru Rakor Seçimi
Hidrolik sistemlerde basınç güvenliği, sızdırmazlık ve sistem verimliliği denildiğinde ilk akla gelen bileşenlerden biri hidrolik rakordur. Yanlış seçilen veya kalitesiz bir rakor; yağ kaçağı, basınç kaybı, ekipman arızası ve ciddi iş güvenliği risklerine yol açabilir.
Bu yazıda hidrolik rakor nedir, raker türleri, uluslararası standartlar ve doğru rakor seçimi konularını teknik detaylarıyla ele alıyoruz.
Hidrolik Rakor Nedir?
Hidrolik rakor, hidrolik hortum, boru, valf, pompa ve silindir gibi ekipmanları birbirine bağlayan; yüksek basınç altında sızdırmaz bağlantı sağlayan bağlantı elemanıdır.
Genellikle şu görevleri üstlenir:
Akışkan iletimini güvenli hale getirmek
Basınca dayanıklı bağlantı sağlamak
Bakım ve montaj kolaylığı sunmak
Titreşim ve darbelere karşı bağlantıyı korumak
Hidrolik Rakor Türleri
Hidrolik sistemlerde kullanılan rakorlar, diş tipine, sızdırmazlık yöntemine ve kullanım alanına göre sınıflandırılır.
1. Diş Tipine Göre Hidrolik Rakorlar
• BSP (British Standard Pipe)
BSPP (düz diş)
BSPT (konik diş)
Avrupa ve Türkiye’de yaygın
• NPT / NPTF
Amerikan standartı
Konik diş yapısı
Sızdırmazlık diş üzerinden sağlanır
• Metrik Dişli Rakorlar (DIN – ISO)
DIN 2353
ISO 8434
Endüstriyel ve ağır hizmet uygulamaları için ideal
2. Sızdırmazlık Tipine Göre Rakorlar
O-ringli rakorlar (ORFS – SAE J1453)
Konik yüzeyli rakorlar (24°, 37° flare)
Metal-metal sızdırmazlık sağlayan rakorlar
Yüksek basınçlı ve titreşimli sistemlerde O-ringli hidrolik rakorlar, sızdırmazlık açısından en güvenilir çözümlerden biridir.
3. Yapısına Göre Hidrolik Rakor Çeşitleri
Düz rakor
Dirsek rakor (45° – 90°)
T rakor
Redüksiyon rakoru
Döner (swivel) rakor
Hidrolik Rakor Standartları ve Basınç Dayanımı
Hidrolik rakor seçiminde standart uyumluluğu kritik öneme sahiptir.
En yaygın standartlar:
DIN 2353
ISO 8434
SAE J514 / J1453
EN 10226
Rakorların basınç dayanımı;
Malzeme (karbon çelik, paslanmaz çelik)
Diş formu
Sızdırmazlık tipi
Üretim toleranslarına bağlıdır
Kaliteli bir hidrolik rakor, sistemin maksimum çalışma basıncının en az 4 katına dayanacak şekilde tasarlanmalıdır.
Doğru Hidrolik Rakor Nasıl Seçilir?
Hidrolik rakor seçiminde şu sorular mutlaka yanıtlanmalıdır:
Çalışma basıncı kaç bar?
Akışkan tipi nedir? (Hidrolik yağ, su-glikol, kimyasal vb.)
Diş standardı ve ölçüsü nedir?
Titreşim ve sıcaklık değerleri nelerdir?
Sabit mi, döner bağlantı mı gerekiyor?
Yanlış rakor seçimi;
Hortum patlaması
Yağ sızıntısı
Pompa ve valf arızaları
İş duruşları ve maliyet artışı
gibi ciddi sonuçlara neden olabilir.
Hidrolik Rakor Montajında Dikkat Edilmesi Gerekenler
Dişler kesinlikle çapraz sıkılmamalıdır
O-ringler montaj öncesi kontrol edilmelidir
Tork anahtarı ile uygun sıkma yapılmalıdır
Teflon veya sızdırmazlık macunu standart dışı kullanımlarda tercih edilmelidir
Sonuç: Hidrolik Rakor Küçük Parça, Büyük Güvenlik
Hidrolik rakorlar, boyut olarak küçük olsa da sistem güvenliği açısından kritik öneme sahip bileşenlerdir. Doğru standartta, doğru malzemeden ve doğru basınç sınıfında seçilen rakorlar; hidrolik sistemin ömrünü uzatır ve işletme maliyetlerini düşürür.
Eğer hidrolik rakor, yüksek basınç rakoru veya özel ölçü hidrolik bağlantı elemanları arıyorsanız; mutlaka teknik destek sunabilen, kalite belgelerine sahip tedarikçilerle çalışmalısınız.
Hidroman Aplikasyonları;
Hidrolik rakor diş ölçüsü nasıl ölçülür? Doğru hidrolik ekipman seçimi ve hesaplama yöntemleri için Hidroman mühendisleri tarafından geliştirilen uygulamaya aşağıdaki linkten ulaşabilirsiniz.