Hidrolik Pompa Çeşitleri Nelerdir?
Hidrolik Pompa Çeşitleri Nelerdir?
Hidrolik Pompa Nedir?
Hidrolik Pompa Mekanik enerji Hidrolik enerjiye dönüştüren Hidrolik Ekipmandır. Motordan aldığı mekanik enerji ile akışkanı Tanktan emiş yapan ve basınçlı olarak belirli akış miktarında aktaran elemana, hidrolik pompa denir. Hidrolik pompalar, aldıkları Mekanik Enerjiyi hidrolik akışkanın basınç ve debi oluşumu ile Hidrolik Enerjisine dönüştürürler. Hidrolik pompanın beslediği hidrolik devreye sağladığı akışkanın basıncı ve akış debisi kullanıcı kompanentlerin (Kombine çalışmalar da göz önüne alınarak) ihtiyacına yeterli değerde olmalıdır.
Hidrolik Pompa İletim Hacmi Nedir?
Hidrolik Pompa dişlilerinin, paletlerinin veya pistonlarının bir tam tur dönmesi ile basılan yağ miktarıdır.
Dişli pompalar:
1)Dişli pompalar
2) Vidalı dişli pompalar
1. Girişte oluşan emme boşluğuna yağ dolar
2. Yağ, diş boşluklarından çevreye alınır
3. Pompa gövdesi ve dişliler arasındaki hacimlerde cebri olarak debi ve basınç oluşumu sağlanır
Paletli Pompalar
Bu pompalarda rotor (eksantrik dönel eleman) çevresinde oynak paletler bulunur. Rotorun dönüş yönüne göre paletler, yağı Tanktan emiş yaparak debi ve basınç oluşumu ile pompa çıkışına aktarır.
Pistonlu Pompalar:
Dairesel olarak Döner mil çevresinde bulunan Pistonlar belli hacimde yağı Tanktan emiş yaparak debi ve basınç oluşumu yaparak pompa çıkışına aktarır. Milin döndürülmesi ile Piston bloğu birlikte dönen piston elemanları eğik konumdaki plakanın(Radyal Pistonlu pompalarda Eksantrik mil ) konumu ile bağlantılı olarak çalışırlar. Pistonlar dağıtım plakasındaki giriş kanalı karşısına gelince emme ve çıkış kanalı karşısına gelince basma işlemi olur.
Pistonlu Pompa Çeşitleri
1)Radyal Pistonlu Pompalar
2)Eksenel Pistonlu Pompalar
Pompaların çalışma prensibi Nasıldır?
Emiş ağzında Vakum etkisi ile emiş yapılan Hidrolik Akışkan , basma ağzında sıkıştırma oluşturarak akışkanı pozitif iletimle aktarma prensibi ile çalışır. Böylece, pompanın aktardığı akışkanın önünde bir direnç olursa, basınç oluşur. Hidrolik pompa, devrede güç iletim kaynağı niteliğindedir.
Pompanın aktardığı güç, oluşan Hidrolik Akışkan basıncı ile Akışkan Debisine bağlıdır. Akışkan sıvının geçtiği kesit alan A, akış hızı v ile gösterilirse, debi miktarı (birim zamanda akan sıvı miktarı),
Q = A . v
formülü ile hesaplanır.
Pompanın akışkan aktarımında Basınç oluşturabilmesi için akış kesitine
F = p . A
kuvvetini uygulaması gerekir.
Pompa etkisi ile Uygulanan kuvvet ile akışkan v hızına ulaşıyorsa, oluşturulan iletim gücü,
P = F.v = p.A.v olacaktır.
Q = A . v . 3 / 50
formülünden pompanın iletim gücü hesaplanır.
Hidrolik Devrelerde ihtiyaç olacak işe ve Güç aktarımı ihtiyacına uygun olarak pompa seçimleri yapılmalıdır. Bir Hidrolik sistemde 1 Adetten fazla pompa kullanılması durumunda belli bir düzen içerisinde pompaların çalışması tasarlanır. Hız ihtiyacında Akışkan debisi, Kuvvet ihtiyacında ise basınç değerleri hesaplanmalıdır.
Pompa seçiminde dikkat edilecek özellikler:
1. Akışkan özellikleri
2. Çalışma basıncı aralığı
3. Debi ihtiyacı
4. Devir sayısı
5. Çalışma sıcaklığı aralığı
6. Pompa tahrikinin ne şekilde yapılacağı
6. Bakım kolaylığı
7. Servis ömrü
8. Boyutları ve montajı
9. Maliyet unsurları
10. Avantajları ve dezavantajları
11. Akış yönü sayısı
Debinin tanımı:
Bir kesitten birim zamanda akan sıvı hacmine, debi(verdi) denir. Bu nedenle debi (Q), akış kesiti (A) ve hızı(v) ile doğru orantılıdır.
Pompa aynı debiyi sağladığı sürece akışkan:
Q = A1 . V1 = A2 . V2 = ... = An . Vn
kuralına göre akar. Debi aynı olduğu halde akış kesitleri ve hızları ters orantılı olarak değişir.